ramaayaNa mahaBaart tsaoca paOraiNak ga`MqaamaQyao nama-da nadIcao vaNa-na kolaolao Aaho.yaa nadIcyaa iknaarI Asalaolyaa tIqa-xao~aMnaa BaoTI idlyaanao maanavaalaa puNya imaLto ASaI EaQda ihMdu Qamaa-t p`cailat Aaho. hI nadI kumaarIka sva$pat Aaho ASaI QaarNaa Aaho. maak-MDoya YaIMnaI savaa-t p`qama nama-da pairËmaa kolaI ASaI QaarNaa Aaho. maak- MDoya YaIM ho nama-da pirk`maocao Aadya p`vat-k. %yaaMnaI saumaaro saat hjaar vaYaa-puvaI- nama-docaI pirk`maa kolaI. %yaa pirk`maocao vaOiSaYTya Asao kI %yaaMnaI nama-docaIca navho tr itcyaa ]Baya tTavar itlaa yao}na imaLNaaáyaa saumaaro 999nadyaaMcao Qaara p`vaah na AaolaaMDta p`%yaokIlaa ]gama vaLsaa Gaalauna maaga-k`maNa kolao.ASyaa puNa-t: Saas~ao@t mahapirk`maolaa %yaaMnaa 45 vaYa laagalaI.skMdpuraNaat nama-docao vaNa-na Aalao Aaho Asao mhNatat.payaI kolyaasa hI yaa~a 3 vaYa-o 3 maihnao AaiNa tora idvasaat puNa- haoto Asaa samaja Aaho.yaasaazI ekuNa 2600 ikmaI.AMtr payaI caalaavao laagato. gaMgaa yamaunaa gaaodavarI AaiNa kavaorI p`maaNaoca nama-da nadI ihMdu Qamaa-t piva~ maanalaI jaato.]gamaapasauna to mauKapya-Mt nadIkazI Anaok tIqa-Eao~o vasalaolaI Asalyaanao nama-da p`dixaNaolaa ihMdu Qamaa-t mah%va p`aPt Jaalao Aaho yaasa nama-da pirk`maa Asao mhNatat.
nama-da pirk`maa: nama-docyaa kazakazanao kolaolaI p`dixaNaa mhNajaoca nama-da pirk`maa.hI ek Qaaima-k yaa~a AahoÊ jaI payaI puNa- kravayaacaI Asato.hI yaa~a Qaaima-k AMgaanao kolaI jaat AsalaI trI vaaTot pavalaaopavalaI BaoTNaara inasaga- pirk`maa vaaisayaaMnaa AMtma-uK haoNyaaplaIkDohI barMca kahI iSakvauna jaatao.hI pirk`maa mhNajao maanaisakÊ SaarIirk va AaQyaai%mak tp Aaho.
hI pirk`maa payaI puNa- krNyaalaa Kup mah%va Aaho.pirk`maotIla Aai%mak va dOivak AnauBaUtI f@t payaI pirk`maotca imaLu Saktat.prMtu Aa%tacyaa kaLat jyaaMnaa SarIr AsvaasqaamauLo Aqavaa vaoLo ABaavaI payaI pirk`maa krNao Sa@ya nasato Asao laaok hI yaa~a basanao Aqavaa svat:caI ducaakIÊcaarcaakI vaahnaanao doKIla 15 idvasa 21 idvasaaMt puNa- krtat.
hyaa Bautlaavar nama-da pirk`maa hI maaozI pirk`maa Aaho.EaI kaSaI xao~acaI pMcakaosa pirk`maa tr AyaaoQyaa¹maqaura yaaMcaI caaOáyaaeoMSaI kaosa pirk`maa naOimaYaarNya¹janakpurI pirk`maa yaa savaa-huna maaozI pirk`maa mhNajao nama-da nadIcaI pirk`maa jaI javaLjavaL 3500 ikmaI.Aaho.sava- nadyaaMmaQyao EaoYz nadI mhNauna gaMgaoca mah%va Asalao trI f@t nama-da nadIcaIca pirk`maa haoto.Asao saaMigatlao jaato kI p`qama hI pirk`maa EaI maak-MDoya YaIMnaI AitSaya KDtr tp mhNauna puNa= kolaI %yaamauLo itlaa AnanyasaaQaarNa mah%va Aaho. Asao mhNatat ik maak-MDoya YaIMnaI pirk`maa kolaI tI [tkI KDtr haotI kI %yaaMnaI EaI nama-dolaa yao}na imaLNaaáyaa sava- ]pnadyaaÊ AaoZoÊ naalao doKIla %yaaMcyaa p`vaahatuna par na krta %yaaMcyaa ]gama Aqavaa ivalayaa pya-Mt jaa}na toqauna to par kolao haoto.
nama-da pirk`maa krtanaa jasao rhsyaÊ raomaaMca AaiNa Qaaoko Aahot tsaoca AnauBavaaMcao BaMDar doKIla Aaho.yaa pirk`maonaMtr p`%yaok pirk`maavaasaI cao AayauYya badlalyaa iSavaaya rhat naahI.nama-da nadIvar Aata Anaok izkaNaI QarNao JaalaI Asalyaanao saaQaarNa payaI nama-da pirk`maocao ekuNa AMtr 3500 ikmaI Aaho.Saas~at saaMigatlyaa nausaar nama-da pirk`maocaa AvaQaI vaYa- maihnao AaiNa 13 idvasaacaa AahoÊ tsaoca hI pirk`maa iktI idvasaaMt puNakolaI yaa poxaa pirk`maa payaI puNa- kolaI yaalaa AnanyasaaQaarNa mah%va Aaho.pirk`maavaasaI Saas~anausaar caatumaa-sa saMplyaanaMtr saaQaarNa i~purI paOiNamaocyaa Aasapasa pirk`maosa inaGatat AaiNa inarMtr payaI caalat pirk`maa puNakrtat.
nama-da maOyyaa maQya p`doSa va gaujarat yaa daona rajyaaMtuna vaahNaarI p`mauK nadI Aaho.AmarkMTk iSaKratuna itcaa ]gama haotao.saatpuDyaacyaa AmarkMTk yaa CaoTyaaSaa gaavaatuna inaGauna baraca maaoza p`vaasa k$na tI ArbaI samaud`asa imaLto.tsaoca nama-da nadIsa ]%tr AaiNa dixaNa BaartacaI saImaaroYaahI maanalaI jaato.nama-docao Qaaima-k mah%vahI Kup maaozo Aaho.mahaBaart AaiNa ramaayaNaat tI rovaa yaa naavaanao AaoLKlaI jaato.ihcyaa maihmaocao vaNa-na caarhI vaodaMt Aaho.
nama-da pirk`maa yaa ivaYayaI maaihtI imaLvaNyaasaazI marazI tsaoca [tr BaaYaot doKIla Anaok pustko ]plabQa Aahot.marazI maQyao 'EaI jagaÙaqa kuMTojaI' yaaMcao 'nama-do hr hr' ho pustk Kupca p`isaQd Aaho.tsaoca 'BaartI zakurjaI' yaaMcao 'nama-da pirk`maa ek AMtyaa-~a' ho pustk doiKla Kup maaihtIpuNa- Aaho.'da.iva.jaaogaLokr' yaaMcao nama-da pirk`maa ho pustk doKIla Cana Aaho.ASaI Anaok pustko ]plabQa Aahot.
1. nama-da : sauK AaiNa AanaMd doNaarI tI nama-da tr iSavaacao vardana p`aPt AsalyaamauLo jaI p`%yaok klpat Asato tI "na¹maRta" mhNauna "nama-da"²
2. nama-dapujana
3. dixaNagaMgaa : ]%trotIla gaMgaop`maaNao jaI dixaNaotIla sava- jaIvaaMcaa ]Qdar krto mhNauna tI "dixaNa gaMgaa"²
4. mahtI : SaMkracyaa varamauLo jaI mahapatk naaiSanaI nama-da Gaaor ASaa mahap`laya kaLat doKIla Asato ASaI ijacaI mahtI Aaho tI mahakaya nama-da "mahtI" haoya²
5. SaaoNa : tpsyaart iSavaacyaa i~Saulaacyaa Aga`Baagaatuna ³ikMvaa iSavaacyaa svaodatuna´ jao jalaibaMdu inamaa-Na JaalaoÊ %yaatuna jaI janmaalaa AalaI tI "SaaoNa"²
6. kRpa : savaa-Mnaa Abaya doNaarIÊ Bavasaagarat bauDNaaáyaa jaIvaaMvar kRpa krNaarI tI "kRpa"²
7. maMdaiknaI : pva-t raMgaatIla Anaok idvya vaRxaaMmaQauna maMd maMd gamana krNaarI tI "maMidiknaI"²
8. mahaNa-vaa : p`laya kaLatIla maha jalaaSayaat doKIla ijacaM svatacaM vaogaL Aist%va Asato mhNauna tI "mahaNavaa"²
9. rovaa : maaozmaaozyaanao gaja-naa krIt Anaok ivaSaalakaya KDkÊ DaoMgar yaaMnaa faoDuna jaI puZo maaga-k`maNa krIt Asato tI "rovaa"²
10. ivapapa : A%yaMt du:KI Saapanao dgQa Asalaolyaa ijavaaMnaa doKIla jaI ivapap ³papriht´ krtoÊ tI "ivapapa"²
11. ivapaSaa : BavasaagaratIla Anaok paSaaMnaI baQd Asalaolyaa ijavaaMcaI jaI paSamau@tta krto tI "ivapaSaa"²
12. ivamalaa : inama-la jala AsalaolaI caMd`asaarKI ivamalaÊ AMQa:karathI mahap`Baa doNaarI mhNauna "ivamalaa"²
13. krBaa : caMd`acyaa iSatla ikrNaasaarKI AaiNa sauyaa-cyaa tojasvaI ikrNaaMsaarKI jaI ivaEvaalaa p`sanna krto tI "krBaa"²
14. rMjanaa : ijacyaa kovaL dSa-nanaanaoca dovaÊ danavaÊ YaIÊ saaQausaMt AaiNa samast maanavajaatIcao rMjana haoto tI "rMjanaa"²
15. vaayauvaahInaI³baalauvaahInaI´ : jaI nama-da saRYTItIla tRNaÊ lataÊ vaRxaÊ vanasptIÊ ikTkÊ pSaÊu pxaI yaa savaaMcaa Qdar k$na svagaa-t Gaona jaato tI "vaayauvaaihnaI"²
ÈÈ SauBa: Bavatu ÈÈ